Podczas pracy nad uzyskaniem matrycy o zróżnicowanym poziomie, Senefelder zauważył, że miejsca na powierzchni kamienia, na które działał kwasem zastały uodpornione i nie ulegają zabrudzeniu tłustą farbą - w przeciwieństwie do miejsc uprzednio chronionych, a teraz łatwo przyjmujących czernidło drukarskie.

Spostrzeżenie to - niespodziewane i przypadkowe - dało podstawy zasady druku płaskiego. Metoda ta polega na zróżnicowaniu właściwości fizyczno-chemicznych powierzchni drukujących i nie drukujących, leżących w tej samej płaszczyźnie. Właściwością kamienia, jako ciała porowatego jest podobne zachowanie się na tłuszcze i wodę. Woda nie łączy się z kamieniem na trwałe, nie powoduje żadnych zmian ani na powierzchni, ani tym bardziej w jego strukturze. Tłuszcze, woski i żywice wprowadzone na gładką powierzchnię wiążą się z kamieniem adhezyjnie tak silnie, że pozostają trwałe ślady. Po zwilżeniu kamienia, tłuste miejsca odpychają wodę przyjmując jednocześnie tłustą farbę.

Proces ten można przeprowadzać dopóki kamień pozostaje wilgotny. Wysychające miejsca na kamieniu ponownie są podatne na przyjmowanie tłuszczu. Wielkość zatłuszczenia nie jest cechą stałą. Zgodnie z zasadą odpychania wody i absorbowania tłuszczu z farby rysunek wykazuje tendencje powiększania się poprzez pełznięcie. Także rysunek wykonany tylko jednym środkiem, mimo ostrożności ulega wypłukiwaniu lub uszkodzeniom mechanicznym.

Poprzez zmydlenie tłuszczu i połączenie uzyskanego mydła z woskiem, żywicą i sadzą uzyskuje się odpowiedni materiał rysunkowy, który oprócz adhezyjnego połączenia tworzy z wapieniem bardzo trwałe i nierozpuszczalne w wodzie sole wapniowe kwasów tłuszczowych, mające właściwości przyjmowania tłustej farby drukarskiej.

Gotowy rysunek wykonany na kamieniu litograficznym kredką lub tuszem, bezpośrednio czy też metodą przedruku, musi trwale związać się z powierzchnią płyty. Równocześnie trzeba wzmocnić wzajemne odpychanie się wody i tłuszczu, aby przy nałożeniu farby drukarskiej rysunek nie uległ pogrubieniu. W tym celu preparuje się kamień środkami trawiącymi, czyli mieszaniną kwasu i roztworem gumy.